Kocaeli’de Ramazanda Güllaç Tarifi

Ramazan ayı, oruç ve ibadetle geçirilen manevi bir zaman dilimi olmasının yanı sıra, iftar sofralarının da en zengin ve özenli olduğu dönemdir. Türkiye’nin her yöresinde olduğu gibi Kocaeli’de de Ramazan ayı, sofraların bereketiyle ve geleneksel lezzetlerle anlam kazanır. Bu lezzetlerin başında ise özellikle Ramazan ayıyla özdeşleşmiş Güllaç tatlısı gelir. Hafif ve serinletici yapısıyla iftar sofralarının vazgeçilmezi olan Güllaç, Kocaeli'de de oldukça popülerdir.

Güllaç, Ramazan ayında uzun süre aç kalan mideyi yormadan keyifle tüketilebilecek tatlılardan biridir. Hem hafif olması hem de yapılışının oldukça kolay olması nedeniyle Ramazan ayının en çok tercih edilen tatlılarından biridir. Bu yazıda, Ramazan’da sofralarınızı şenlendirecek nefis bir Güllaç tarifi bulabilirsiniz. Ayrıca, bu tatlının tarihçesi ve Kocaeli mutfağındaki yeri hakkında bilgiler de sunacağız.

Güllaç’ın Tarihçesi ve Önemi

Güllaç, Osmanlı mutfağına dayanan köklü bir geçmişe sahiptir. 15. yüzyıla kadar uzanan bu tatlı, Osmanlı saray mutfağının gözde tatlılarından biri olarak bilinir. Ramazan ayında saray sofralarında sunulan Güllaç, özellikle hafif ve mideyi yormayan yapısıyla iftar yemeklerinden sonra tercih edilirdi.

Güllaç tatlısı, süt ve gül suyu gibi malzemelerin kullanılması nedeniyle adını gül ile birleşen anlamında “Güllü aş”tan almıştır. Zamanla bu isim “Güllaç” olarak değişmiş ve günümüzdeki halini almıştır. Osmanlı döneminden günümüze kadar gelen bu geleneksel tatlı, Ramazan ayında iftar sofralarında hala aynı şekilde özenle hazırlanarak sunulmaktadır.

Kocaeli mutfağı da zengin bir geçmişe sahip olmasına rağmen, özellikle Ramazan sofralarında Güllaç, diğer tüm tatlıların önüne geçer. Hafif yapısı, sütlü olması ve serinletici etkisi, uzun bir oruç sürecinin ardından yenilen bu tatlının önemini daha da artırır. Kocaeli’nin tatlı kültürüne uyum sağlayan Güllaç, yerel halk tarafından Ramazan ayında bolca tüketilen ve misafirlere ikram edilen bir tatlıdır.

Kocaeli Usulü Güllaç Tarifi

Güllaç tatlısı her ne kadar basit bir tatlı gibi görünse de, malzeme seçiminden sunumuna kadar dikkat edilmesi gereken birkaç önemli nokta bulunur. İşte Kocaeli’de Ramazan sofralarında yer alan lezzetli Güllaç tarifinin detayları:

Gerekli Malzemeler:

• 10 yaprak güllaç (hazır marketlerde satılan)
• 2 litre süt (tercihen tam yağlı)
• 2 su bardağı toz şeker
• 1 paket vanilin (isteğe bağlı)
• 1 su bardağı iri dövülmüş ceviz içi
• 1 çay bardağı gül suyu (isteğe bağlı)
• 1 su bardağı nar taneleri (süsleme için)
• 1 su bardağı fıstık içi ya da file badem (süsleme için)

Yapılış Aşamaları:

1. Sütün Hazırlanması: Öncelikle, derin bir tencereye 2 litre sütü koyun ve üzerine toz şekeri ekleyin. Sütü orta ateşte ısıtmaya başlayın. Şeker tamamen eriyene kadar karıştırarak pişirin, ancak sütü kaynatmamaya dikkat edin. Süt ılık hale geldiğinde ocaktan alın. İsteğe bağlı olarak bu aşamada süt karışımına vanilin veya gül suyu ekleyebilirsiniz.
2. Güllaç Yapraklarının Hazırlanması: Geniş ve derin bir tepsiye ilk güllaç yaprağını parlak kısmı üste gelecek şekilde yerleştirin. Hazırladığınız ılık süt karışımından bir kepçe alarak güllaç yaprağının üzerine eşit bir şekilde dökün. Güllaç yapraklarının yumuşaması ve sütü iyice çekmesi için her katın üzerine bol miktarda süt dökmek önemlidir.
3. Kat Kat Güllaç Hazırlama: Güllaç yapraklarının her bir katına süt dökerek üst üste yerleştirmeye devam edin. 5. katı yerleştirdikten sonra, iri dövülmüş ceviz içini bolca serpin. Ceviz, tatlıya hem lezzet hem de hafif bir kıtırlık katar.
4. Üst Katlar: Ceviz serptikten sonra kalan 5 güllaç yaprağını aynı şekilde sütle ıslatarak üst üste dizmeye devam edin. Tüm güllaç yapraklarını bitirdiğinizde, tepsideki güllaç yapraklarının her tarafına eşit şekilde süt dökülmüş olduğundan emin olun.
5. Dinlendirme: Hazırladığınız güllacı oda sıcaklığında yaklaşık 20-30 dakika dinlendirin. Bu süre zarfında güllaç yaprakları sütü iyice çekecek ve yumuşayacaktır. Daha sonra tatlıyı buzdolabına kaldırarak en az 2 saat dinlenmeye bırakın. Güllaç, soğudukça kıvam alacak ve daha lezzetli hale gelecektir.
6. Süsleme ve Sunum: Servis yapmadan önce üzerini nar taneleri, dövülmüş fıstık içi veya file bademle süsleyin. Nar taneleri hem tatlıya renk katar hem de hoş bir asidite ekler. Fıstık veya badem ise tatlıya şık bir görünüm kazandırır. İsteğe bağlı olarak üzerine hafifçe gül suyu gezdirebilirsiniz.

Ramazan Sofralarında Güllaç Sunumu

Ramazanda Güllaç, iftar sofralarının baş tacı tatlısı olarak bilinir. Ancak bu tatlının lezzeti kadar sunumu da önemlidir. İşte Kocaeli usulü Güllaç’ın şık bir şekilde sunulması için bazı öneriler:

1. Porsiyonluk Sunum

Güllaç tatlısını büyük tepside hazırlayıp dilimleyerek servis etmek yerine, porsiyonluk cam kaselere hazırlayarak şık ve modern bir sunum yapabilirsiniz. Her porsiyonun üzerine nar taneleri ve fıstık içi serpiştirerek kişisel servisler oluşturabilirsiniz.

2. Geleneksel Sunum

Güllaç, Osmanlı mutfağıyla özdeşleşmiş bir tatlı olduğu için bakır tepsilerde sunulması geleneksel bir dokunuş sağlar. Özellikle Ramazan sofralarında nostaljik bir hava yaratmak istiyorsanız, bakır tepsi içinde dilimleyip cevizli, nar taneli süslemelerle sunabilirsiniz.

3. Tatlı Tabakları

Ramazan sofralarında tatlı tabakları genellikle oldukça sade ve ferahlatıcı olur. Güllaç da bu doğrultuda beyaz seramik tabaklar üzerinde sade ve zarif bir sunumla öne çıkabilir. Yanına birkaç taze nane yaprağı ekleyerek görselliği artırabilirsiniz.

Ramazanda Güllaç Tüketmenin Faydaları

Güllaç, Ramazan ayına özel bir tatlı olması nedeniyle besleyici ve hafif yapısıyla öne çıkar. İşte Ramazan’da Güllaç tüketmenin bazı faydaları:

• Hafif ve Sindirimi Kolay: Güllaç, süt ve nişastalı yapraklardan yapıldığı için oldukça hafif bir tatlıdır. İftardan sonra mideyi rahatsız etmeden tatlı ihtiyacınızı karşılar.
• Sütlü ve Besleyici: Güllaç tatlısı, sütün besleyici özelliği sayesinde protein ve kalsiyum açısından zengin bir tatlıdır. Özellikle oruç sonrasında vücudun ihtiyaç duyduğu besinleri sağlar.
• Serinletici ve Ferahlatıcı: Soğuk servis edilen Güllaç, yaz aylarına denk gelen Ramazan döneminde serinletici etkisiyle tercih edilir.

Kocaeli’de Ramazan sofralarında Güllaç, iftarların vazgeçilmez tatlılarından biridir. Hem hafif hem de lezzetli yapısıyla sofraları şenlendiren bu tatlı, kolay yapımı ve şık sunumuyla da öne çıkar. Geleneksel tatlı kültürümüzün bir parçası olan Güllaç, Ramazan’ın bereketini ve huzurunu sofralara taşıyan eşsiz bir lezzettir.